7 maart 2017
De Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA) van het UMC Utrecht werkt sinds 2007 met thermische desinfectie van transportbakken. De transportbakken worden gedesinfecteerd in een wagenwasmachine op hoge temperatuur (90 graden Celsius) om de cycli zo kort mogelijk te houden. Dat trekt een zware wissel op het materiaal; het kunststof van de huidige bakken vertoont binnen enkele maanden slijtage. Al jaren is het UMC Utrecht op zoek naar transportbakken die wel bestand zijn tegen thermische desinfectie.
De oplossing lijkt nu gevonden.
Jeroen de Geus is Deskundige Steriele Medische Hulpmiddelen (DSMH) van het UMC Utrecht. Hij werkt sinds 1982 in het Universitaire Centrum. Destijds was dat nog het AZU. In 1997 fuseerde het AZU met het Wilhelmina Kinderziekenhuis en later met de medische faculteit van de Universiteit Utrecht en toen ontstond het Universitair Medisch Centrum Utrecht.
De CSA is het centrale punt in een dagelijks doorlopend logistiek proces. Vuile medische instrumenten komen in transportbakken van operatiekamers, poliklinieken en verpleegafdelingen. Vervolgens worden deze gereinigd, gedesinfecteerd, gesteriliseerd en ingepakt en gaan dan weer retour. De instrumenten en de transportbakken kennen een gescheiden reinigingsproces. De instrumenten gaan in een instrumentenwasmachine, de bakken in een wagenwasmachine. “Er zijn drie soorten transportbakken van de CSA in omloop in het UMCU”, zegt Jeroen de Geus. “Niet-modulaire bakjes voor de kleine instrumenten, emmers voor bijvoorbeeld vaginaal speculae en de grotere modulaire transportbakken voor instrumentennetten en flexibele scopen.”
Materiaalschade bij hoge temperatuur
Jeroen de Geus: “Vroeger werden alle transportbakken nog met de hand gereinigd en gedesinfecteerd. Met de verhuizing van het ziekenhuis naar de huidige locatie in 1989 zijn we gaan werken met een wagenwasmachine die chemisch desinfecteerde. In 2007 is er bewust gekozen voor thermische desinfectie, omdat dit de meest effectieve vorm van desinfectie is die ook de voorkeur verdient waar mogelijk boven chemische desinfectie (WIP richtlijn Beleid reiniging, desinfectie en sterilisatie), een korte doorlooptijd heeft en dit een gevalideerd en reproduceerbaar proces waarborgt. “
“Wij houden de reinigingscycli zo kort mogelijk, het proces is nu binnen 20 minuten afgerond. Dat betekent dat de temperatuur oploopt tot ruim 90 graden. Bij de grote transportbakken doen de materiaalproblemen zich al jaren voor. We hebben in de loop der jaren transportbakken van verschillende materialen van verschillende leveranciers uitgeprobeerd, maar steeds bleek schade al snel – te snel – op te treden. Het materiaal wordt broos, er komen scheurtjes en barsten in en na een maand of zes zijn ze vrijwel onbruikbaar. Dat is een serieus probleem. Er zijn hier dagelijks zo’n 50 bakken in omloop en ze zijn van groot belang in de sterilisatieketen.”
Bevredigende resultaten
De Geus deed navraag bij collega-ziekenhuizen en in het buitenland, maar zag overal dezelfde problemen. In 2015 kwam het UMC weer in gesprek met All Modul, specialist in medische logistiek. “Gezamenlijk zijn we het proces ingegaan om een transportbak te ontwikkelen die machinaal op hoge temperatuur gereinigd kan worden met een langere levensduur tegen betaalbare kosten.” Na een aantal tests met nieuwe kunststofsamenstellingen kwam All Modul in begin 2016 met testbakken van gemodificeerd polypropeen (PP+) die zich goed hielden onder hoge temperatuur. In april startten intensieve tests in de CSA van het ziekenhuis waarbij in korte tijd het gebruik gedurende twee jaar werd gesimuleerd. Jeroen de Geus: “De resultaten waren zeer bevredigend.”
Eindelijk een goede oplossing
Inmiddels zijn zo’n 50 grote gele transportbakken van het nieuwe PP+ materiaal in omloop. Die vertonen geen slijtage. De bakken blijven glad en dat is ook voor de medewerkers van de CSA prettig. De oude bakken werden ruw en ‘stekelig’. Daarmee beschadigden de verpakkingsmaterialen van de steriele producten regelmatig en haalden medewerkers hun handen open. Op dat moment werden deze transportbakken uit het proces gehaald. Jeroen de Geus. “Er was vaak een tekort aan bakken. Als je ze niet hebt, heb je een probleem. En je wilt ook niet elk half jaar alle bakken moeten vervangen, dat is een grote en onnodige extra kostenpost. Het is voor ons dus een grote opluchting dat we nu een goede oplossing hebben gevonden.”
Uitgebreide testfase van de nieuwe transportbakken
Vanaf 1 april 2016 zijn de nieuwe modulaire transportbakken aan een intensieve test onderworpen in het UMCU. De bakken zijn bevestigd aan de belaadwagen van de wagenwasmachine en hebben zodoende alle machinale processen doorlopen. Dagelijks 3 of 4 keer, 15 tot 20 keer per week. Zo kon in korte tijd de belasting van bijna twee jaar gesimuleerd worden. Eind juni is de testfase afgerond. De bakken hadden toen tussen de 195 en 260 thermische reinigingsprocessen doorstaan.
De bakken vertoonden toen nog steeds geen slijtage. Vervolgens zijn het ‘virgin’ materiaal en het geteste materiaal in een externe laboratoriumsetting onderzocht. Opvallend is dat een aantal kenmerken zich positief heeft ontwikkeld. De flexibiliteit is met 5% gestegen en de weerstand tegen beschadiging door mechanische impact zelfs met 10%. Inmiddels werkt de CSA van het UMCU met de nieuwe transportbakken en men is er zeer tevreden over.
Productinformatie
Het PP+ assortiment bestaat momenteel uit: